ecologische visie

“Wij doen het ecologisch, logisch toch?”

"De grond van de zaak"

Onze boomkwekerij zoekt volop zijn weg om op een milieuvriendelijke manier wintergroene en bijzondere sierheesters te kweken. Kort samengevat is onze bedrijfsvisie “een gezonde bodem als basis voor kwaliteitsproducten”.

We telen bewust een zeer ruim assortiment (vandaag +/- 200 soorten), enerzijds omwille van biodiversiteit en anderzijds om een te sterke afhankelijkheid van een bepaalde teelt maximaal te vermijden, m.a.w. risicospreiding dus.

Uitgangspunt in onze vollegrondsteelt vormt steeds de opbouw van een goede bodembiologie.
I.p.v. te denken in termen van dood, bv. “al het schadelijke moet worden bestreden”, “alles moet zo steriel mogelijk”, enz. proberen wij te denken in termen van leven. “Groen is leven…

Hierbij wordt de bodem als één geheel beschouwd, alle teelthandelingen die invloed hebben op de bodem worden door dezelfde bril bekeken.

Zo laten we onze percelen bijvoorbeeld na de oogst een jaar “rusten”, gebruiken hierbij specifieke groenbemesting, rijpe stalmest en groencompost, passen niet kerende grondbewerkingen toe, laten gespecialiseerde grondbemonsteringen uitvoeren en we hebben oog voor onze waterhuishouding

Bijkomend wordt actieve bodembiologie toegepast, m.a.w. we zetten goede schimmels en bodembacteriën in. Bij de opkweek van onze planten worden mycorrhiza en bodembacteriën toegevoegd.  Mycorrhiza zijn nuttige bodemschimmels die in symbiose leven met de plantenwortels.

Planten die in deze omstandigheden opgekweekt worden, zijn veel mooier en sterker. Dankzij hun sterk verbeterde wortelwerking verloopt de groei immers optimaal en krijgen ze bijgevolg minder problemen met ziekten en plagen.

Eens toegevoegd blijven ze voor altijd bij de plant…

Mét Mycorrhiza
zonder Mycorrhiza

Naast dit idealistische karakter zorgt een goede bodembiologie dus tevens voor een kleinere afhankelijkheid van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen, wat niet alleen gunstig is voor het milieu en onze eigen gezondheid, maar ook belangrijke financiële voordelen oplevert!

"Onkruid beheersen ipv bestrijden"

Op de kwekerij heeft onkruidbeheer niet als doel het laatste onkruidje de baas te willen zijn. Bedoeling is wel het onkruid tijdig te beheersen zodat geen nieuw zaad gevormd kan worden én er geen negatieve impact is op de groei en gezondheid van onze planten. In de groeimaanden besteden we vele werkuren aan manueel schoffelen.

Dankzij het gebruik van een laag-volume-strooisysteem slagen we erin op een zeer efficiënte wijze de dosering herbiciden per hectare aanzienlijk te verminderen.

Om maximaal in te zetten op mechanisch onkruidbeheer hebben we de voorbije zomer 2023 een elektrische schoffelmachine op maat van ons bedrijf laten bouwen, nl. de e-trike.

Hierbij bewerken we in één werkgang 4 rijen tegelijk wat een aanzienlijke efficiëntiewinst betekent in ons onkruidbeheer.

Met deze lichtgewicht machine kunnen we bovendien LVS-spuiten, bemesting aanbrengen in de rij en ondergronds druppelslangen trekken.

"Werken in en met de natuur"

Naast de opbouw van een goede bodembiologie, worden biologische middelen ingezet om de natuurlijke afweermechanismen van onze planten te versterken.

Dit is een eigen cocktail op maat, deze bevat bijvoorbeeld gesteentemelen, aminozuren, bacteriën, fulvine- en huminezuur, sporenelementen, enz. In het groeizeizoen brengen we deze elke 2 à 3 weken.

Chemische gewasbeschermingsmiddelen worden slechts uitzonderlijk ingezet, enkel in uiterste nood om een teelt te redden. We zoeken dan steeds naar een middel met een gerichte aanpak van de te bestrijden plaag én met een minimale impact op de natuurlijke vijanden.

Tussen de plantbedden zaaien we grasgangen. Deze zijn erg functioneel voor het rooien van de planten, moeten niet onkruidvrij gehouden worden én staan perfect op maat i.f.v. een eventuele toepassing van gewasbescherming met de veldspuit.
Momenteel zijn we stelselmatig deze grasgangen aan het vervangen door gevarieerde en inheemse en meerjarige gras-kruidenmengsels.

Tevens worden er bloemrijke akkerranden ingezaaid en soortenrijke bloemenmengsels gebruikt als groenbemester, op deze manier geven we extra ruimte aan biodiversiteit. Dergelijke bloemrijke bloemenmassa’s bruisen immers van het leven zowel boven- als ondergronds. Bovendien ogen dergelijke bloemenmengsels ook bijzonder mooi!

De soortenkeuze van deze mengsels zorgt bovendien voor een ideale habitat voor natuurlijke vijanden: gaasvlieglarven, sluipwespen, roofwantsen, lieveheersbeestjes, spinnen en op insecten afkomende kool- en pimpelmezen.
Deze natuurlijke vijanden moeten we absoluut koesteren!! Ze werken immers gratis en zijn bovendien zeer efficient. 

Wist je dat een broedkoppeltje koolmezen op één broedseizoen maar liefst 10.000 ruspsen vangt? Een larve van een lieveheersbeestje verorbert tot 800 bladluizen, een adult daarna tot 100 per dag…
Zo helpen we de natuur een handje én bijkomend verminderen we verder de afhankelijkheid van chemische gewasbescherming.

Verder werden er op de kwekerij verschillende kleine landschapselementen aangeplant.
Zo staan er op en rond onze percelen gemengde hagen en houtkanten, zijn hoogstamfruitbomen aangeplant en doen we aan perceelsrandenbeheer. Tenmidden van onze kwekerij staat een bos van 1 ha waarin we de principes van duurzaam bosbeheer toepassen.

"Gesloten kringloop"

Klein snoeihout, grasmaaisel, bladeren, enz. worden gebruikt als mulchlaag tussen onze planten. Op een bedekte bodem komt er immers veel minder onkruidgroei voor. Bovendien beschermt én voedt deze mulchlaag het bodemleven en dus onrechtstreeks ook onze planten.

Grof snoeihout en niet verkoopbare planten (ons bedrijfs-“afval”) worden fijngemalen, gecomposteerd en terug als grondstof op de kwekerij gebruikt.

Net als in een natuurlijk systeem bestaat voor ons “afval” niet en vormt ze op deze manier een bron van nieuw leven. Zo wordt de kringloop doorheen ons bedrijf volledig gesloten.

"Dynamisch waterbeheer

Op onze kwekerij proberen we zeer bewust om te gaan met het schaarse goed dat “water“ heet. De beschikbaarheid van bruikbaar water leek ons in het verleden steeds een evidentie, maar omwille van de klimaatopwarming en de voorbije droge zomers was de beschikbaarheid van water plots een zichtbaar gigantisch en acuut probleem.
Daarom proberen we enerzijds maximaal het beschikbare water op te vangen, vast te houden (bufferen), te laten infiltreren in de bodem en te hergebruiken. Anderzijds zijn we volop op zoek naar manieren om onze planten zo efficiënt mogelijk van het nodige water te voorzien.

Stuwtjes in onze beken

Op de interne grachten van onze kwekerij staan maar liefst 4 van dergelijke stuwen. Deze worden zeer actief beheerd met als bedoeling het water maximaal op te houden in drogere perioden. Op deze manier kan het water infiltreren in de bodem (aanvulling grondwaterpeil) en dienen we bijkomend onze planten minder te beregenen. Dit grondwater kan immers capillair door onze planten opgenomen worden

Peilgestuurde drainage

De afgelopen jaren werd onze klassieke drainage op de kwekerij omgevormd tot peilgestuurde drainage. Bij klassieke drainage monden de drains uit rechtstreeks in de beek. Water wordt bijgevolg steeds afgevoerd, ook dus op momenten dat dit niet wenselijk is, vb. na regenval/beregening in droge perioden. Bij peilgestuurde drainage komen de drains samen in een moerbuis onder het perceel, die uitmondt in een regelput naast de beek. In deze regulput wordt het niveau van het water geregeld met buizen van verschillende lengten. In natte periodes een lage of geen buis, waardoor het water maximaal kan afvloeien. In droge periodes een langere buis waardoor het water wordt opgehouden. De grond houdt het water dan vast en blijft capillair beschikbaar voor onze planten.
Het voordeel van peilgestuurde drainage is dat je het waterpeil actief kan sturen in de regelput. In droge perioden kan het water hierdoor maximaal opgehouden worden en beschikbaar blijven voor onze planten. Daardoor is beregening minder snel nodig. Maar ook op de stikstofhuishouding in de bodem en in de waterloop is er een positief effect. Het water stroomt immers minder snel af, waardoor ook minder nutriënten via het water afgevoerd worden.
Vergelijking van klassieke en peilgestuurde drainage

Bron: Peel en Maasvallei